Ik voel mij niet gezond en heb klachten en pijn. Bij wie kan ik terecht?

Taak van de huisarts

De taak van de huisarts is in eerste instantie aanspreekpunt zijn voor problemen met de gezondheid van zijn patiënten en overzicht te houden over de totale situatie van de patiënt vanuit zijn brede algemeen-medische kennis. Niet zoveel als een arts-specialist, maar voldoende om te weten wanneer iets een kwestie is voor een collega arts-specialist.

De huisarts weet in principe meer over de patiënt, diens omgeving en/of gezin dan de andere artsen en zorgverleners waarmee de patiënt in contact komt. De huisarts is zo ook de coördinator van alle benodigde zorg voor de patiënt.

Voor een persoon met MS betekent dit concreet dat hij met vragen groot of klein terecht kan bij de huisarts die hem helpt waar mogelijk en voldoende kennis bezit om de persoon met MS indien nodig doorverwijst naar een arts-specialist.

Klachten zijn uniek voor iedere persoon met MS

De ontsteking kan overal in het centraal zenuwstelsel kan voorkomen. Daarom kunnen de symptomen erg verschillend zijn bij verschillende personen met MS. Ook de ernst van de symptomen, de frequentie van opflakkering en herstel en de reactie op behandeling kunnen erg verschillen. Het ziekteverloop is bij iedereen anders.

In de rubriek 'Meer over MS' worden de meest voorkomende symptomen opgesomd.

Symptomen registreren

Aan heel wat symptomen is wel wat te doen. Probeer klachten (die soms in patronen voorkomen) te herkennen. Wanneer die niet meteen duidelijk zijn, kan je gedurende enkele weken in een boekje (of via een app) de klachten noteren (tezamen met de omstandigheden zoals activiteiten, weersomstandigheden, …). Bezorg deze nota’s aan de huisarts of behandelend arts-specialist zodat hij deze klachten gericht kan behandelen. Wil je een handig hulpmiddel om te registreren hoe MS jouw leven beïnvloedt én deze informatie eventueel delen met een zorgverlener? Klik op deze link om de app vinden.

Een therapie kiezen

De diagnose MS kan een zeer grote impact hebben op zowel jezelf als patiënt als jouw directe omgeving/gezin. Iedereen wordt geconfronteerd met het chronisch karakter van de ziekte, die ook nog eens een onvoorspelbaar verloop kent. Hierdoor wordt er een groot beroep gedaan op psychische copingstrategieën (= de wijzen waarom iemand reageert op stressvolle situaties of problemen). Er kunnen steeds nieuwe aanpassingen nodig zijn of verlieservaringen optreden. Hulp van een psycholoog, psychotherapeut, psychiater of cognitief trainer biedt vaak ondersteuning.

Of een therapie voor jou goed werkt of niet hangt voor een groot deel af van het feit of het ‘klikt’, wat je alleen maar kan ervaren tijdens de therapie zelf. Vraag bij een eerste consultatie gerust uitleg over de werkwijze. Stel samen een plan op en maak afspraken over onder andere het doel van de therapie, de aanpak, de frequentie van de gesprekken en de verwachte duur van de therapie. In de psychotherapie bestaan verschillende ‘richtingen’. Klik op deze link om meer te weten te komen over deze richtingen.

Overzicht tegemoetkomingen en hun procedures

Wanneer MS leidt tot aanhoudende, ernstige klachten en pijn, kan het aangewezen zijn om een tegemoetkoming aan te vragen voor woningaanpassingen, hulpmiddelen of zorgverlening. We zetten hieronder de verschillende aanvraagprocedures op een rijtje:

• Wie ziek is, kan in België rekenen op de federale sociale zekerheid voor de terugbetaling van dokterskosten, medicatie en andere ziektekosten. In het geval je gedurende een lange periode veel zorg nodig hebt, kan je terugvallen op de Vlaamse Sociale Bescherming (VSB) die jou een maandelijks een zorgbudget kan uitkeren. Er zijn drie soorten zorgbudgetten:
• Een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden (= vroegere zorgverzekering). Klik hier om dit budget aan te vragen.
• Een zorgbudget voor ouderen met een zorgnood (= vroegere tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden). Klik hier om dit budget aan te vragen.
• Een zorgbudget voor personen met een beperking (= vroegere basisondersteuningsbudget). Klik hier om dit budget aan te vragen.

Behandeling van MS is complex

Tot op heden is er geen remedie voor MS, maar het ‘beheren’ van de ziekte omvat medicamenteuze behandelingen om de klinische verbetering na terugval te versterken, medicatie die het risico op terugval verminderen en therapieën die verschillende symptomen verlichten en verbeteren. Daarnaast zijn een gezonde voeding, lichaamsbeweging en revalidatie eveneens waardevol binnen het behandelbeleid.

Aangezien de verschillende medicaties die op de markt zijn op uiteenlopende wijze het ziekteverloop bij MS aanpassen, verwijzen we hiervoor naar jouw behandelend arts-specialist of huisarts. Zij kunnen je gepast informeren over het evenwicht tussen behandeling en het risico op bijwerkingen (wat moeilijk is bij symptoombestrijding). Neurologen zullen daarom steeds nauw samenwerken met jou om geschikte behandelingen voor de symptomen te vinden. Andere technieken voor symptoombeheer, zoals revalidatie, energiebehoud en lichaamsbeweging, moeten ook overwogen worden.

De medicaties leiden ertoe dat de ziekte beter dan tevoren gestabiliseerd wordt. De behandelende arts-specialist zal zoeken naar een balans tussen risico’s, voordelen, kwaliteit van leven en persoonlijke projecten (zoals zwangerschap).

Aanvragen bij het VAPH

Hulpmiddelen en aanpassingen kunnen je helpen om activiteiten waarbij je moeilijkheden ondervindt, uit te voeren: een hoog-laagbadzit om vlot in en uit het bad te komen, een beeldschermloep om tekst vergroot te lezen, een trilwekker om gewekt te worden, een aangepaste woning of auto, aanpassingen om de computer te gebruiken, … Bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) kan je terecht voor hulpmiddelen en aanpassingen. Ook voor verplaatsingstechnieken, incontinentiemateriaal… kan je bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) terecht.

• Klik hier om de refertelijst van hulmiddelen te raadplegen.
• Klik hier om de aanvraagprocedure te raadplegen.
• Klik hier om een aanvraag in te dienen.

Mobiliteitshulpmiddelen via het RIZIV

Bij het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV) kan je ook terecht voor de gehele of gedeeltelijke terugbetaling (door jouw ziekenfonds) van een aantal hulpmiddelen indien je mobiliteit beperkt is geworden.
Klik hier voor meer info over deze mobiliteitshulpmiddelen.

Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH)

Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH) is een beperkte, handicapspecifieke ondersteuning in de vorm van begeleiding, dagopvang of verblijf voor wie af en toe hulp nodig heeft.
Klik hier voor meer informatie over Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH).

Video over Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH)

Zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden (vroegere Vlaamse Zorgverzekering)

Indien je omwille van aanhoudende gezondheidsproblemen veel zorg en hulp nodig hebt, is het mogelijk dat jouw ziekteverzekering (via de ziekenfonds) niet in alles tegemoetkomt. De Vlaamse Zorgkas kan je dan elke maand een budget geven zodat je toch de zorg die je nodig hebt, thuis of in een woonzorgcentrum kan organiseren via de Vlaamse Zorgverzekering. Je zal je zorgbehoefte moeten aantonen met een attest.
Klik hier voor meer informatie over de aanvraagprocedure.

Ouderen met een zorgnood

Ben je 65+er met een beperkt inkomen en gezondheidsklachten, dan kan je eveneens een zorgbudget voor ouderen met een zorgnood aanvragen. Jouw beperking moet weliswaar erkend zijn door de overheid.
Klik hier voor meer informatie over de aanvraagprocedure.

Chronische stress

Het leven met MS is vaak vol stress, onrust, negativisme en prikkels. Als persoon met MS sta je voortdurend onder druk. Om jezelf te bevrijden van die stress en ongemakken zet je je vaak nóg meer onder druk wat zorgt voor een vicieuze cirkel. Je bent onbewust bezig met wat er allemaal zou kunnen gebeuren en je hebt meestal weerstand ten opzicht van de onprettige ervaringen.

Daarom is het aangewezen om je aandacht te trainen door met een open en nieuwsgierige blik te kijken en te aanvaarden wat er hier en nu is. Je kan je daarbij openstellen voor welke gedachten je hebt, hoe je stemming is, wat je in je lichaam voelt. Het gevolg is dat er steeds meer ruimte ontstaat ten opzichte van die ervaringen en dat stress en ongemak op een natuurlijke manier kan beantwoord worden.

Mindfulnesstraining

Dit noemen we mindfulnesstraining waarbij je verschillende technieken om de fysieke en mentale vitaliteit te bevorderen, kan oefenen. Trainingen worden afgesloten met ademhalings- en ontspanningsoefeningen. Huiswerkoefeningen zijn ook onderdeel van de training. De positieve effecten op de algemene gezondheid en de kwaliteit van leven zijn wetenschappelijk aangetoond.
Klik op deze link om een mindfulnessbegeleider te vinden.

Hulp bij huishoudelijke taken

De diensten gezinszorg kunnen bepaalde taken in het huishouden geheel of gedeeltelijk overnemen als je te veel lichamelijke klachten hebt om die zelf uit te voeren. Afhankelijk van de situatie kunnen ze helpen met koken, de was, de strijk of de boodschappen. Ze staan in voor persoonlijke verzorging en morele ondersteuning.
Klik hier voor meer informatie over gezinszorg.

Gezinszorg aanvragen

Je kan deze zorg aanvragen bij diensten voor gezinszorg (en sommige Openbare Centra voor Maatschappelijk Werk (OCMW)).
Klik hier voor een overzicht van alle diensten.

De kostprijs is afhankelijk van het inkomen van jezelf of je gezin en van de gezinssamenstelling. Sommige ziekenfondsen helpen je bij de aanvraag en geven een tegemoetkoming.